Biznesmeni me prindër shqiptar hyn në politikën amerikane

Kur Roza dhe Zef Gjonaj, të sapomartuar me 1966 emigruan në Nju Jork, ata nisën të bënin nga dy punë. Çifti i ri kishte filluar të kursente çdo “penny” dhe pas dy vitesh ndërsa nusja e re ishte në dhimbjet e lindjes së foshnjës së parë ajo ende nuk e kishte mësuar anglishten mjaftueshëm që të dinte të pyeste se ku ishte infermeria e lindjes. 

Një fqinj amerikan pasi kishte dëgjuar rënkimet e gruas pa hezituar kishte trokitur në derë dhe me dashamirësi e kishte dërguar fqinjën me barrë në spital. Gruaja e re ishte bërë nënë. Foshnja e porsalindur ishte djali Mark Gjonaj. St, 43 vjet më vonë, ai është një biznesmen që ka vendosur të futet në politikën amerikane. 

Gjonaj, i biri i dy prindërve shqiptarë, lindur në vitin 1968 në qarkun e Bronksit në Nju Jork, shitblerës patundshmërish, pronar i qindra apartamenteve dhe ndër aktivistët më të suksesshëm shqiptaro- amerikanë, i ka vënë vetvetes synim të bëhet përfaqësuesi i Zonës Zgjedhore 80 në Asamblenë e shtetit të Nju Jorkut në Albany. Strategjikisht ai është përcaktuar të testojë ujërat e politikës së shtetit të Nju Jorkut së pari.

Suksesi në biznes mund të jetë arsye për komoditet dhe ngurrim për angazhim politik për shumë njerëz; por jo për Gjonajn. 

Ai në deklarimet publike si motive kryesore të kandidimit të tij ka përmendur dy: dëshirën të përfaqësojë politikisht banorët e zonës ku ai i ka arritur sukseset e tij afariste dhe nevojën që komuniteti shqiptaro-amerikan të ketë pjesëtarët e tij në zyrat e shtetit amerikan të cilit i paguan taksa dhe obligime të tjera.

I vetëdijshëm për indiferencën dhe moskokëçarjen politike të një pjese të shqiptaro-amerikanëve mbi sistemin politik amerikan, si asnjëherë më parë në historikun e komunitetit, Gjonaj ka organizuar disa tubime informative dhe edukative për nevojën dhe rëndësinë e regjistrimit të të gjithë shtetasve amerikanë me prejardhje shqiptare në listat e votuesve. Gjatë fushatës ua ka shpjeguar votuesve, dhe veçanërisht atyre me prejardhje shqiptare, natyrën duale të të qenit qytetar. 

Gati në çdo paraqitje elektorale Gjonaj u ka përsëritur shqiptaro-amerikanëve që nëse duan fuqizim dhe pjesën e tyre të financimit shoqëror ata duhet të regjistrohen dhe të dalin në votime për të  vendosur se kush dëshirojnë të jetë përfaqësuesi i tyre në kryeqytetin e shtetit të Nju Jorkut– Albany. 

Me zgjuarsi, Gjonaj ka këmbëngulur që shqiptarët e Amerikës më në fund, në vend se të mbledhin para për shoqata dhe asociacione komunitare nga paratë personale, duhet të bëhen drejtues dhe punëtorë të zyrave ku vendoset për financimin e çerdheve, shkollave, agjencive të punësimit dhe shtëpive të pleqve për fëmijët, të rriturit dhe të moshuarit që jetojnë dhe punojnë në Zonën Zgjedhore 80. 

Gjonaj ka fituar përkrahjen e shumë votuesve me prejardhje italiane, irlandeze, hebreje, afrikane, kineze dhe hispano-latine, të cilët angazhohen dhe bëjnë punë vullnetare për fushatën. Ka disa vite qëkur politikani i ri nga Bronksi ka krijuar një rrjet fantastik të lidhjeve politike në nivel lokal dhe federal, mirëpo asambleistja në detyrë – Naomi Rivera – është një kundër-kandidate që i takon kastës së politikanëve karrieristë dhe mbështetet nga krahët e pushtetshëm të babait dhe vëllait të saj – Joel dhe Jose Rivera, të dy anëtarë të rrethit të brendshëm të aparatçikëve të Partisë Demokratike. 

Në fakt, kjo ndërlidhje familjare dhe mungesa e rezultateve për banorët e Zonës 80 nga ana e zonjës Riviera kanë qenë shtysa shtesë pse Gjonaj kishte marrë vendimin të kandidonte.  Mark Gjonaj thotë se nuk mund ta pranojë që dikush pa rezultate të vendosë për fatin e qin
dra mijëra qytetarëve dhe investimeve të tyre. Gara nuk do të jetë e lehtë.

Sipas të dhënave të censusit federal nga viti 2000, në Zonën Zgjedhore 80, e cila përfshinë lagjet Mosholou Parkëay, Pelham Gardens, Pelham Parkëay, Allerton dhe Morris Park, jetojnë rreth 9.500 shqiptaro-amerikanë. Nuk mund të mohohet kontributi  financiar i shumë shqiptaro-amerikanëve dhe pjesëtarëve të etnive të tjera në organizimet fondmbledhëse për fushatën e Gjonajt, por ndihmën më të madhe atij ia ofrojnë ata që regjistrohen për votim deri 30 ditë përpara datës 13 shtator 2012, që është dita e zgjedhjeve.

Me 13 shtator 2012, shqiptaro-amerikanët nga Bronksi e kanë rastin të ndihmojnë Mark Gjonajn të shkojë në Albany. Gjonaj ka treguar një profil serioz që ofron zgjidhje për problemet ekonomike, arsimore, shëndetësore dhe të sigurisë;  si dhe një përvijim intelektual të cilin e sheh vetëm te politikanët premtues. Ndërsa amerikanët e Bronksit me origjinë nga mbarë rruzulli do të votojnë për Gjonajn, shqiptarët do të bënin mirë të telefononin të afërmit e tyre, nëse i kanë në Bronks, dhe t’i lusin të dalin në vendvotimet e Zonës 80. Duke i ndihmuar Gjonajt të vendoset në Albany (mbase) hapet rruga, që, pas disa vitesh të kemi edhe Kongresmenin apo Senatorin e parë me prindër shqiptarë në Ëashington. Pse jo? 

Për gati një shekull e gjysmë ekzistencë komuniteti i shqiptarëve të Amerikës ka dhënë me qindra personalitete të dalluara në biznes, avokati, kulturë, shkencë, sport, zbavitje dhe ushtri. Ky komunitet, i vogël po i gjallë, arritjen më titanike e ka realizuar në politikën amerikane ku ka ndikuar në mënyrë vendimtare që Ëashingtoni të mbështesë energjikisht krijimin dhe ndërtimin e shteteve shqiptare në Ballkan. Mund të tingëllojë si paradoks, porse i tërë ky lobim është bërë pa praninë e shqiptarëve të Amerikës në institucionet politike të shtetit më të fuqishëm në botë. Kjo ka ndodhur pak për shkak të preokupimit me çështjen shqiptare në tokat e origjinës dhe pak për shkak të plogështisë politiko-organizative.  

Sido që të jetë, viteve të fundit nga komuniteti megjithatë ka lajme të mira. Shqiptarët e Amerikës janë aktivizuar politikisht dhe me dhjetëra prej tyre janë duke kandiduar për t’u bërë titullarë të zyrave përfaqësuese dhe vendimmarrëse në institucionet e shtetit amerikan. Bazuar  sidomos në profesionalizmin e fushatës, nga të gjithë pretenduesit, njëri është më shpresëdhënësi dhe në ngritje e sipër të shndërrohet në yll të politikës amerikane. Ai quhet Mark Gjonaj.

*Uk Lushi është aktivist shqiptaro-amerikan në New York të SHBA-së.